اثرات آللوپاتیک ژوگلان، عصاره آبی پوست سبز میوه و برگ پوسیده گردو بر جوانه زنی و رشد گیاهچه لوبیا قرمز (رقم صیاد) و برخی علف های هرز غالب آن

به منظور بررسی تا?ثیر آللوپاتیک عصاره آبی پوست سبز میوه گردو و عصاره برگ گردو و ژوگلان بر خصوصیات جوانه زنی و رشد گیاهچه لوبیا و علف های هرز مهم آن (چسبک و تاتوره) دو آزمایش آزمایشگاهی و گلدانی در دانشگاه شهرکرد انجام شد. آزمایش های آزمایشگاهی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 2 فاکتور، فاکتور a نوع عصاره در دو سطح (عصاره پوست و برگ گردو)، فاکتور b غلظت عصاره در 5 سطح (شامل 5/12، 25، 50 و 100) و یک تیمار به عنوان شاهد (آب مقطر) در نظر گرفته شد. این آزمایش در مورد پتانسیل اسمزی عصاره با استفاده از پلی اتیلن گلیکول (6000) با 5 سطح تیمارهای صفر (شاهد)، 5/12، 25، 50 و 100 درصد عصاره پوست و برگ گردو با 4 تکرار نیز به همین صورت انجام شد. آزمایش دیگر به صورت طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار و یک تیمار محلول های ژوگلان در 4 سطح صفر (شاهد)، 5-10، 4-10،3-10 مولار در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد انجام شد. آزمایش گلدانی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد انجام شد. در این آزمایش فاکتور عصاره برگ و پوست سبز میوه گردو (a) (غلظت های صفر (شاهد)، 5/12، 25، 50 و 100 درصد) و نحوه مصرف عصاره (b) به 3 روش: 1- خاک کاربرد در زمان کاشت 2 و 3- خاک کاربرد و محلول پاشی در مرحله چهار برگی لوبیا و دو برگی علف هرز اعمال شد. نتایج آزمایش آزمایشگاهی نشان داد که افزایش غلظت عصاره آبی پوست سبز میوه گردو و عصاره برگ گردو بطور معنی داری باعث کاهش طول و وزن خشک ریشه چه، ساقه چه و گیاهچه، درصد و سرعت جوانه زنی، میانگین و ضریب سرعت جوانه زنی شد به طوری که با افزایش غلظت عصاره، میزان بازدارندگی افزایش یافت. زمان شروع و رسیدن به 50 درصد جوانه زنی و میانگین زمان جوانه زنی نیز با افزایش غلظت افزایش یافت. لوبیا در مقایسه با علف های هرز چسبک و تاتوره مقاوم تر بود و آسیب کمتری را متحمل شد. تا?ثیر بازدارنده عصاره پوست و برگ گردو بر رشد گیاهچه علاوه بر مواد آللوپاتیک عصاره اثر پتانسیل اسمزی عصاره نیز بود. در آزمایش آزمایشگاهی عصاره پوست گردو در مقایسه با عصاره برگ گردو اثر آللوپاتیک شدیدتری را نشان داد. غلظت های 50 و 100 درصد عصاره پوست و برگ گردو بیشترین اثر بازدارندگی را داشتند. نتایج حاصل از آزمایش گلدانی نشان داد که لوبیا در مقایسه با دو علف هرز دیگر حساسیت کمتری داشته و اثر عصاره پوست بر صفات مورد بررسی شدیدتر از عصاره برگ گردو بود. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش غلظت عصاره پوست و برگ گردو، تعداد، سطح، وزن خشک برگ و اندام هوایی، ارتفاع بوته، میزان کلروفیل، کارتنوئید، حجم، طول، قطر، و وزن خشک ریشه علف های هرز چسبک و تاتوره کاهش و میزان پروتئین و پرولین برگ و هدایت الکتریکی خاک افزایش یافت. کاربرد عصاره به روش خاک کاربرد در زمان چهار برگی لوبیا و دو برگی علف هرز در مقایسه با دو روش دیگر تا?ثیر بیشتری بر صفات مورد مطالعه داشت. با توجه به نتایج فوق به نظر می رسد از عصاره برگ و پوست گردو می توان به عنوان علفکش بیولوژیکی یا به عنوان الگویی برای فرمولاسیون جدید یک علفکش برای کنترل علف های هرز چسبک و تاتوره در مزارع لوبیا استفاده کرد.